تجارب مینوی در نظام فکری سهروردی
نویسنده
چکیده مقاله:
حقیقت تجارب شهودی و چگونگی تحقق آنها، از جمله مسائلی است که همه افراد، فرهنگها و آیینها با آن مواجه بوده و در خصوص آن دیدگاههایی ابراز داشتهاند. دو دیدگاه عمده در خصوص حقیقت چنین تجاربی مطرح شده است: نظریه ذاتگرایی که بر انسجام این تجارب و مشترک بودن آن بین افراد و اقوام تأکید داشته و دیگری دیدگاه ساختگرایی که ایدهها و تفکرات مکاشفهگر را در تکوین و شکل دهی تجارب پر رنگ دانسته است و لذا بین افراد و فرهنگها تفاوتی ماهوی در این تجارب وجود دارد. نظام فکری اشراقی، که با مطارحات حکیم سهروردی تنسیق شد، در این زمینه، دیدگاه خاص و ارزندهای دارد. در چنین تفکری اتحاد با نور زمینه ساز مکاشفه عرفانی است و دیدگاه خاص نفسشناسانه این نظام در تحقق این تجارب دخیل است که با اشراق و مشاهده همراه بوده، با اتحاد و فنا پایان میپذیرد. گرچه در این تفکر ویژگیهای ذوقی و اشراقی نقش اساسی دارد، ولی مجموعه ویژگیهای تجارب مینوی از نگاه سهروردی، بیانگر نوعی ذاتگرایی در مکاشفات عرفانی است، نه اینکه وحدت شخصی تجارب بر اساس نوع تفکر حاکم بر افراد، هر تجربهای را از دیگر تجارب جدا کند؛ بلکه همه آنها دارای مشترکات و زمینههای واحدند. پژوهش حاضر ضمن اشاره به دیدگاههای مطرح در این خصوص به توضیح چیستی و چگونگی تجارب مینوی از نگاه سهروردی پرداخته و به مجهولاتی در این زمینه پاسخ داده است.
منابع مشابه
معرفتشناسی در نظام فلسفی دکارت و سهروردی
دکارت در رأس فیلسوفانی است که مسأله شناخت را با روشی نظام مند دنبال میکند و تمام سعی خود را به کار میبندد تا از روشهای پیشنهادیش تمام شناخت ها را استنتاج نموده و بدینوسیله به معرفت یقینی دست یابد. او مقدماتی را برای رسیدن به معرفت، ضروری میداند، اول اصول معرفت، دوم روش و سوم شک، البته شکی که ابزاری برای یقین است. از سویی سهروردی فلسفه صرفاً استدلالی و عقلی مشائیان را مورد انتقاد قرار می ...
متن کاملآموزه هماهنگی با نظام کیهانی در فلسفه اشراق سهروردی
یکی از مهمترین جریانهای فکری در ایران اسلامی، جریان «حکمت اشراق» است. بنیانگذار این مشرب فکری، «شهاب الدین سهروردی» است که پیوندی بین اندیشه ایران باستان و اندیشه اسلامی ایجاد کرده است. سهروردی هماهنگی و سازگاری انسان و جامعه را با نظام کیهانی لازم میداند، چرا که معتقد است در پرتو آموزه هماهنگی با نظام کیهانی، وجود آدمی مشرقی و نورانی میشود. سهروردی همانند ایرانیان باستان، وجود را به عنوان...
متن کاملنظام صدور از منظر سهروردی و ملاحظاتی در باب آن
مسئلهی آفرینش بهویژه چگونگی پیدایش موجودات فراوان از علت واحد و بسیط، یکی از مسائل مهم و همیشگی فیلسوفان اسلامی است. فیلسوفان مشائی اسلامی در چارچوب مبانی فلسفی خویش و با اعتقاد به منشأ اثر بودن تعقل(علم فعلی) و ترکیب هر یک از عقول از وجود و ماهیت(و در نتیجه، تعقلات دو/سهگانهی آنها) به تفسیر و تبیین ماجرای آفرینش و پیدایش کثرت از وحدت میپرداختند. اما شیخ اشراق با عدول از فلسفهی مشائی در ...
متن کاملجایگاه شک در تأسیس نظام فکری دکارت
"دکارت" بهرغم اینکه در روزگار خود و حتی بعدها متهم به شکاکیت بود اصلاً شکاک نبود؛ بلکه او شک را همچون وسیلهای برای غایتی بهکار میبرد. او هرکجا از فلسفه و مابعدالطبیعة حقیقی سخن میگوید مخاطب را به پاکسازی ذهن از هرچه که میشود کمترین تردیدی در آن کرد، فرا میخواند. آنچه باید به آن توجه داشته باشیم این است که شک و شکاکیت تنها تا مرحلهای کارآیی دارد که ما بهکمک آن به مبنای مستحکمی برسیم و ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 3 شماره 7
صفحات 115- 130
تاریخ انتشار 2012-03-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023